Xạ Can (Rẻ Quạt)

Xạ Can có vị đắng, tính hàn vào kinh Can và Phế có tác dụng thanh hoả, giải độc, tán huyết, tiêu đờm. Dùng chữa viêm amiđan, viêm họng, ho do viêm họng… Khi làm thuốc cắt bỏ rễ con, phơi hay sấy khô, khi dùng, ngâm nước gạo một hai ngày cho mềm; thái mỏng phơi hay sấy khô dùng dần nếu dùng tươi phải nướng cho chín.

Y học cổ truyền sử dụng Xạ can trong rất nhiều bài thuốc thanh hỏa, giải độc, tán huyết, tiêu đờm. Ngoải ra đây còn là một vị thuốc chữa sốt, đại tiểu tiện không thông, sưng vú tắc tia sữa, chữa kinh nguyệt đau đớn, thuốc lọc máu. Kinh nghiệm dân gian dùng nước giã lá xạ can pha chút muối uống để chữa viêm họng hạt. Nướng củ xạ can cùng muối trắng, thái lát mỏng và ngậm trị viêm họng.

Xạ Can (Cây Rẻ Quạt) Giá: 560.000 Đ /  Kg

Bán Xạ Can (Cây Rẻ Quạt) Uy Tín – Chất Lượng – Giá Cả Hợp Lý – Giao Hàng Toàn Quốc

Bảng Giá Xạ Can (Cây Rẻ Quạt)

Thành Phần Hóa Học Có Trong Xạ Can:

• Trong xạ can, người ta đã chiết ra được một chất glucozit gọi là belamcandin C24H24O12 và tectoridin C22H22O11. Có tác giả còn tìm thấy một glucozit khác gọi là iridin C24H28O4và shekanin (xạ can tố) với hiệu suất 0,05%. Belamcandin thuỷ phân sẽ cho glucoza và belamcangenin. Tectoridin thuỷ phân sẽ cho glucoza và tectorigenin (có tinh thể hình phiến, độ chảy 227 – 230°C).

• Irigenin (Hồ Hiểu Lan, Trung Dược Thông Báo 1982, 7 (1): 29).

• Tectorigenin, Tectoridin (Ngô Ác Tây, Dược Học Học Báo 1992, 27 (1): 64).

• Belamcanidin, Methylirisolidone, Iristectoriginin A (Yamaki M và cộng sự, Planta Med 1990, 56 (3): 335).

• Irisflorentin (Từ Ác Cương, Dược Học Học Báo 1983, 18 (12): 969).

• Iridin (Kukani N và cộng sự, C A 1951, 45: 820b).

• Noririsflorentin (Woo W S và cộng sự, Phytochemistry 1993, 33 (4): 939).

Tên Khác Của Xạ Can:

• Ô bồ, Ô phiến (Bản Kinh), Hoàng viễn (Ngô Phổ Bản Thảo), Ô siếp, (Nhĩ Nhã), Dạ can (Bản Thảo Kinh Tập Chú), Ô xuy, Thảo khương (Biệt Lục), Quỷ phiến (Trửu Hậu phương), Phượng dực (Bản Thảo Bổ di), Biển trúc căn (Vĩnh Loại Kiềm phương), Khai hầu tiễn, Hoàng tri mẫu (Phân Loại Thảo Dược Tính), Lãnh thủy đơn (Nam Kinh Dân Gian Dược Thảo), Ô phiến căn, Tử hoa hương, Tiên nhân chưởng, Tử hoa ngưu, Dã huyên thảo, Điểu bồ, Cao viễn, Bạch hoa xạ can, Địa biển trúc, Thu hồ điệp, Quỉ tiền, Ngọc yến, Tử kim ngưu, Tử hồ điệp (Trung Quốc Dược Học Đại Từ Điển), Rẻ quạt, Biển Trúc (Dược Liệu Việt Nam).

Tên Khoa Học Của Xạ Can:

• Belamcanda sinensis (L) DC; Thuộc họ Lay ơn (Iridaceae).

Mô Tả Cây Xạ Can (Rẻ Quạt):

• Xạ Can là cây thảo, sống dai, thân rễ mọc bò. Thân bé, có lá mọc thẳng đứng, cao tới 1m. Lá hình mác dài, hơi có bẹ, mọc xen kẽ thành 2 hàng, dài 20 – 40cm, rộng 15 – 20mm.

• Gân lá song song. Lá hình phiến dài, lá ở phía dưới úp lên gốc lá ở phía trên. Cụm hoa có cuống, cánh hoa màu vàng cam điểm đốm tím, 3 nhị, bầu hạ. Quả nang hình trứng, có 3 van, dài 23 – 25mm. Hạt xanh đen hình cầu.

Khu Vực Phân Bố, Thu Hái Và Cách Chế Biến Xạ Can:

• Hiện nay loài cây này thường được nhiều gia đình trồng làm thuốc và làm cảnh, chúng ta cũng thường thấy cây xạ can ở trong vườn thuốc nam ở các cơ quan, đơn vị, trường học, bệnh viện.

• Đây là cây rất dễ mọc nên có thể thấy ở khắp nơi. Tập trung nhiều ở các nước châu Á như Lào, Phillipin, Ấn Độ, Triều Tiên, Trung Quốc, Nhật Bản.

• Ở nước ta có thể thấy nhiều ở: Tp. Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Huế, Nghệ An, Ninh Bình, Thanh Hóa, Hà Nội, Hòa Bình, Lạng Sơn, Vĩnh Phúc, Lào Cai.

• Vào thời điểm mùa thu và mùa đông, người ta đào cả cây về, tước lá, cắt sạch rễ con, rửa sạch đất cát, ngâm nước vo gạo 1 ngày đêm rồi đem thái mỏng phơi khô để làm thuốc. (Vì vị thuốc vày hơi có độc nên ta phải ngâm nước vo gạo để tẩy độc).

• Lấy nước ngâm mềm, thái nhỏ, phơi khô (Đông Dược Học Thiết Yếu).

• Dùng tươi: rửa sạch, giã với ít muối, ngậm (Dược liệu Việt Nam).

• Dùng khô: mài thành bột trong bát nhám, uống với nước (Dược liệu Việt Nam).

Bộ Phận Dùng Của Xạ Can:

• Thân cây và củ là bộ phận được dùng làm thuốc.

Công Dụng Của Xạ Can (Cây Rẻ Quạt):

Vị thuốc trong Đông y từ cây rẻ quạt được gọi là xạ can, xạ can có vị đắng, tính hàn vào kinh Can và Phế có tác dụng thanh hoả, giải độc, tán huyết, tiêu đờm. Dùng chữa viêm amiđan, viêm họng, ho do viêm họng…

Theo Y học cổ truyền:

• Xạ can có tác dụng: thanh nhiệt giải độc, khu đờm lợi yết, trị các chứng hầu họng sưng đau, đàm thịnh ho suyễn.
  

Các sách cổ ghi:

• Sách Bổn kinh: “Chủ khái huyết thượng khí, hầu tý yết thống khó thở. Tán kết khí, phúc trung tà nghịch, ẩm thực đại nhiệt”.

• Sách Danh y biệt lục: “trị huyết cũ ( huyết ứ) tại tâm tỳ, ho, mồm hôi, tán nhiệt khí trong ngực”.

• Sách Dược tính bản thảo: “trị hầu tý thủy tương bất nhập thông nữ nhân nguyệt bế, trị chủ khí (mệt mỏi), tiêu ứ huyết”.

• Sách Nhật hoa tử bản thảo: “tiêu đàm, phá trưng kết, hung cách mãn, phúc trướng, khí suyễn khai vị hạ thực, tiêu thủng độc, trấn can minh mục”.

• Sách Bản thảo cương mục: “giáng thực hỏa, lợi đại trường, trị ngược mẫu”.
  

Tác dụng dược lý:

• Tác dụng chống nấm và virus: Chích liều cao dung dịch Xạ can, in vitro thấy có tác dụng ức chế nhiều loại nấm da. Thuốc cũng có tác dụng chống virus hô hấp (Trung Dược Học).

• Tác dụng đối với nội tiết: Dịch chiết và cồn chiết xuất Xạ Can cho uống hoặc chích đều có kết quả làm tăng tiết nước miếng. Thuốc chích có tác dụng nhanh và dài hơn (Trung Dược Học).

• Tác dụng giải nhiệt: Cho chuột đang sốt cao uống nước sắc Xạ can, thấy có tác dụng giải nhiệt (Ngô Trạch Phương, Trung Dược Dược Lý Dữ Lâm Sàng 1990, 6 (6): 28).

• Tác dụng kháng viêm (Fukuyama Y và cộng sự, Chem Pharm Bull 1991, 39 (7): 1877).

• Tác dụng khứ đờm: cho chuột nhắt uống nước sắc Xạ can, thấy hô hấp tăng, tống đờm ra mạnh hơn (Ngô Trạch Phương, Trung Dược Dược Lý Dữ Lâm Sàng 1985, (1): 153).

• Tác dụng kháng vi sinh: Nước sắc Xạ can có tác dụng ức chế Bồ đào cầu khuẩn, Liên cầu khuẩn, khuẩn bạch hầu, khuẩn thương hàn quách Võ Phi, Trung Hoa Y Học Tạp Chí 1952, 38 (4): 315).
  

Ứng dụng lâm sàng:

Hỗ trợ điều trị viêm đường hô hấp trên cổ sưng đau: có thể dùng độc vị hoặc phối hợp thêm các vị thuốc nhuận phế hóa đàm lợi yết như: Hoàng cầm, Cát cánh, Cam thảo, Khoản đông hoa.

• Xạ can 6 – 16g, sắc uống, ngoài dùng Xạ can tươi giã nát đắp ở cổ trị viêm họng cấp.

• Xạ can, Hoàng cầm, Cát cánh mỗi thứ 12g, Cam thảo 8g, sắc nước uống.
  

Hỗ trợ điều trị viêm phế quản thể hen hoặc hen phế quản: thuốc có tác dụng hóa đàm bình suyễn.

• Xạ can Ma hoàng thang (Kim quỷ yếu lược): Xạ can, Ma hoàng mỗi thứ 8g, Khoản đông hoa 12g, Tử uyển 12g, Khương bán hạn 8g, Tế tân 4g, Ngũ vị tử 6g, Gừng tươi 3 lát, Đại táo 3 quả sắc nước uống. Trị hen thể hàn tốt.

Hỗ trợ điều trị Chyluria (chứng đái đục): Mỗi ngày dùng Xạ can 15g, sắc nước uống gia đường vừa đủ chia 3 lần uống hoặc làm thành viên uống 10 ngày là 1 liệu trình.

• Trường hợp bệnh đã lâu Xuyên khung 9g, Xích thược 12g, nước tiểu có máu gia Sinh địa, Tiên hạc thảo mỗi thứ 15g. Tác giả đã trị 104 ca, tỷ lệ khỏi 90,4% (Tạp chí Trung y 1981,5:364). Một tác giả khác, Tống kiến Hoa dùng Xạ can mỗi ngày 12, 15, 20, 25g, sắc nước chia 3 lần uống. Trị 87 ca, kết quả khỏi 85,1% (Tạp chí Trung y 1986,11:66).

Những Ai Nên Dùng Xạ Can ?

• Người bị viêm họng, viêm phế quản mãn tính, ho hen.

• Người bị trướng bụng, nước óc ách trong người không tiêu được.
  

Cách Dùng Xạ Can:

• Ngày dùng 6 – 10 gr rửa qua, đun nước uống trong ngày. Dùng riêng hoặc phối hợp với các vị thuốc khác.

Lưu ý:

• Phụ nữ có thai và đang cho con bú không dùng.

Tham Khảo Một Số Cách Dùng Xạ Can (Cây Rẻ Quạt):

• Hỗ trợ điều trị ho do viêm họng: Xạ can 8g, sài đất 10g, đậu chiều (sao vàng) 8g, cam thảo dây tươi 6g. Sắc với 600ml nước còn khoảng 200ml, chia uống 2 lần trong ngày. Uống sau các bữa ăn trưa và tối. Dùng liên tục trong 5 ngày.

• Hỗ trợ điều trị viêm họng hạt: Một củ rẻ quạt tươi 50g, rửa sạch, nướng chín, giã nhỏ, cho ít muối vào và cho vào lọ nút kín. Mỗi ngày lấy 2 – 3g ngậm và ngậm 2 – 3 lần trong ngày, sau đó bỏ bã. Dùng liên tục trong 5 – 7 ngày.

• Hỗ trợ điều trị hen suyễn ở trẻ: Xạ can, khoản đông hoa mỗi vị 6g, ma hoàng, gừng tươi mỗi vị 3g, tử uyển và bán hạ chế mỗi vị 9g, tế tân, ngũ vị tử mỗi vị 1,5g. Sắc 3 bát nước còn 1 bát, chia uống 2 lần trong ngày. Uống trong 7 – 10 ngày.

• Ho do nhiễm lạnh: Xạ can, bán hạ, tử uyển, khoản đông hoa, đại táo, sinh khương mỗi vị 10g, ma hoàng 7g, ngũ vị tử 3g, tế tân 3g. Sắc 3 bát nước còn 1 bát, uống trong ngày. Uống trong 2 ngày.

• Hỗ trợ điều trị viêm yết hầu thể nhẹ (triệu chứng yết hầu sưng đau, nóng đỏ): Xạ can 9g, bạc hà 6g, kim ngân hoa 9g, ngưu bàng tử, cam thảo mỗi vị 6g. Sắc khoảng 500ml nước còn 150 ml chia uống 2 lần trong ngày, nên uống thuốc còn ấm, nếu nguội hâm lại để uống. Uống sau các bữa ăn sáng và tối. Dùng trong 5 – 7 ngày.

• Hỗ trợ điều trị các triệu chứng báng bụng, bụng to óc ách: Xạ can tươi 30g, rửa sạch, nướng chín, giã nhỏ, vắt lấy nước uống, uống trong 2 ngày. Khi uống có thể cho thêm đường hoặc mật ong vào.

Cách Bảo Quản Xạ Can (Cây Rẻ Quạt):

• Quý khách nên để sản phẩm ở nơi cao khô ráo, thoáng mát và ở nhiệt độ phòng. Sản phẩm có công dụng tốt nhất trong 3 – 6 tháng sau khi mở bao bì.

Một Số Lưu Ý Khi Dùng Xạ Can (Cây Rẻ Quạt):

• Uống thuốc sau bữa ăn khoảng 20 – 30 phút sẽ có tác dụng tốt nhất.

• Có thể uống thuốc khi nóng hoặc để nguội đều được. Có thể uống lạnh, nhưng không nên quá lạm dụng vì sẽ làm giảm tác dụng của thuốc. Tốt nhất là uống lúc thuốc còn nóng.

• Không dùng thuốc đã để qua đêm vì có thể gây đầy bụng, đau bụng do các vi sinh vật lên men gây ra.

• Khi đang dùng thuốc kiêng ăn rau muống, đỗ xanh, đồ tanh, đồ cay, rượu, bia và các chất kích thích làm mất tác dụng của thuốc hoặc phản tác dụng.

Xạ Can (Cây Rẻ Quạt) Giá: 560.000 Đ / Kg

Lý Do Bạn Nên Mua Xạ Can (Cây Rẻ Quạt) Tại Vườn Thuốc Quý:

“Lấy sự hài lòng của quý khách hàng làm niềm hạnh phúc của chúng ta” là những gì mà toàn thể nhân viên của vườn thuốc quý đang ngày đêm tâm niệm và phấn đấu!

➡ Mời Bạn Xem Thêm Một Số Sản Phẩm Khác: Bột Cam Thảo, Bột Nghệ Vàng, Chè Dung Vàng, Chè Dây, Nụ Vối, Phan Tả Diệp, Táo Mèo, Tinh Bột Nghệ Vàng.