Có rất nhiều nguyên nhân gây ra bệnh ung thư như: hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia, môi trường sống bị ô nhiễm, lối sống lười vận động, do di truyền, thức ăn có sử dụng các loại phụ gia, hóa chất…
Bệnh ung thư là gì?
- Bệnh ung thư bắt đầu phát tác khi cơ thể các tế bào liên tục được cơ thể sản sinh mà không thể kiểm soát được, dẫn đến việc hình thành các tế bào mới với nhiều biểu hiện bất thường. Những tế bào bất thường này tạo thành các mảng, các cục lớn và thường được gọi là khối u.
Một Số Thông Tin Hữu Ích Có Thể Bạn Quan Tâm: |
Bệnh ung thư tại sao lại khó ngăn chặn ?
- Nếu các tế bào của khối u không lây lan và phát triển thì gọi là u lành tính, chúng không phải ung thư và thường có thể loại bỏ được. Ngược lại nếu các tế bào có thể xâm nhập vào các mô hoạc các cơ quan khỏe mạnh, hoặc lây lan khắp cơ thể qua máu hay hệ bạch cầu và liên tục phát triển mạnh thì các khối u này là u ác tính hay còn gọi là ung thư. Lúc này các tế bào ung thư sẽ lây lan nhanh hơn nếu khối u không được điều trị.
Nguyên nhân gây ra bệnh ung thư ?
- Mỗi tế bào trong cơ thể người đều chứa các chuỗi DNA (viết tắt của cụm từ deoxyribonucleic acid – nguyên liệu di truyền ở người và hầu hết các cơ thể sống). DNA mang mã di truyền của cơ thể sống và thực hiện các hoạt động theo chỉ dẫn của tế bào.
- Nếu DNA trong các tế bào bị hư hỏng, các chỉ dẫn hoạt động sẽ bị sai lệch. Trong thực tế, việc DNA bị hư hại hoặc đột biết là điều liên tục xảy ra trong các tế bào của cơ thể sống khi những tế bào phân chia hoặc tự sinh sản. Đa số các tế bào đều có thể tự nhận biết khi đột biến xảy ra sau đó có thể tự sửa chữa các chuỗi DNA hoặc tự hủy và chết.
- Khi có số lượng đột biến xảy ra trong ADN của một tế bào vừa đủ, chức năng kiểm soát tăng trưởng của tế bào có thể bị mất nhưng các tế bào vẫn không chết. Thay vào đó chúng bắt đầu phát triển theo những chỉ dẫn bất thường khiến chúng sinh sản và phát triển, sản xuất ngày càng nhiều tế bào bị đột biến – đây là giai đoạn đầu của bệnh ung thư.
- Có nhiều yếu tố như hút thuốc hoặc tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời là nguyên nhân gây tổn thương ADN – tích lũy đột biến dẫn đến ung thư nhanh hơn. Ngoài ra tiền sử gia đình có nhiều người mắc bệnh ung thư cũng làm tăng nguy cơ mắc căn bệnh hiểm nghèo, bời bản thân con người khi sinh ra đã thừa hưởng một số đột biến DNA có thể khiến họ mắc bệnh ung thư.
- Ngay cả khi bệnh tình đã thuyên giảm, ung thư vẫn rất dễ phát triển trở lại. Tuy nhiên trong nhiều trường hợp, các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra được nguyên nhân chính xác hoặc chuỗi sự kiện khiến một người mắc bệnh ung thư.
- Một nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra rằng có hơn 80 dấu hiệu di truyền (tức là đột biến gene) có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư như ung thư vú, tuyến tiền liệt, hoặc ung thư buồng trứng. Các nhà khoa học tin rằng những nghiên cứu này có thể sẽ sớm được dùng như là căn cứ để áp dụng rộng rãi việc xét nghiệm DNA để trẩn đoán và điều trị các biến thể của bệnh ung thư.
Một số nguyên nhân gây bệnh ung thư phổ biến
Hút thuốc lá gây bệnh ung thư phổi
- Hút thuốc lá không những ảnh hưởng đến chính bản thân người hút thuốc mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khoẻ của những người xung quanh, đặc biệt là trẻ nhỏ.
- Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, thành phần các chất gây nghiệm Nicotine và Carbon monoxide trong thuốc lá có thể làm ngăn cản sự vận chuyển Oxy trong máu, gây nên hiện tượng suy hô hấp. Các chất khác như phenol và benzopyrens gây bệnh viêm phế quản và rối loạn thông khí, từ đó dẫn đến bệnh ung thư phổi nguy hiểm.
- Ngoài ung thư phổi, một số bệnh ung thư nguy hiểm khác cũng liên quan trực tiếp tới việc hút thuốc lá như: ung thư vòm họng, ung thư thực quản…
Bỏ bữa sáng gây bệnh ung thư túi mật
- Bỏ bữa sáng là nguyên nhân trực tiếp của bệnh sỏi thận và túi mật thường gặp. Vì sau 8 tiếng cho giấc ngủ dài ban đêm, thức ăn của bữa tối đã được tiêu hoá hết và dạ dày vẫn tiếp tục tiết ra dịch vị.
- Nếu bạn không “nạp năng lượng” vào bữa sáng, dịch vị tiết ra nhiều mà không được sử dụng sẽ gây nên bệnh đau dạ dày hoặc viêm niêm mạc dạ dày. Đồng thời các chất cặn bã tích tụ trong dạ dày không có cơ hội đào thải ra ngoài, lâu ngày sẽ kết lại thành sỏi.
Thức khuya gây bệnh ung thư tuyến tiền liệt
- Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, tỷ lệ mắc ung thư tuyến tiền liệt ở đàn ông thường thức khuya cao gấp 2 lần so với những người bình thường khác.
- Thức khuya thường xuyên làm thay đổi đồng hồ sinh hoạt của các tế bào trong cơ thể. Việc thức khuya có thể làm ngăn cản cơ thể sản sinh ra chất melatonin, chất chỉ tạo ra ở buổi đêm và có khả năng ngăn cản, tiêu diệt các tế bào ung thư cũng như ngăn cản quá trình oxy hoá các tết bào trong cơ thể.
Ăn nhiều thịt gây bệnh ung tư vú
- Phụ nữ ăn nhiều thịt, đặc biệt là các loại thịt đỏ thường dễ mắc bệnh ung thư vú. Các chất béo bão hoà có trong thịt đỏ tích tụ lâu ngày trong cơ thể sẽ làm kích thích sự tăng trưởng của các tế bào ung thư.
- Đặc biệt đối với món thịt nướng mà chúng ta yêu thích, chất béo bão hoà ở nhiệt độ cao sẽ sản sinh ra chất polycylic aromatic hydrocarbon, tác nhân gây bệnh ung thư.
- Vì vậy, hãy giảm bớt thịt trong các bữa ăn hàng ngày và thay thế bằng rau xanh, hoa quả để ngăn ngừa căn bệnh ung thư vú nguy hiểm.
Lười vận động gây bệnh ung thư dạ dày
- Tổ chức y tế thế giới đã nghiên cứu và kết luận, mỗi năm, trên thế giới có tới 200 người chết do nguyên nhân lười vận động. Báo cáo cũng dự đoán, với thói quen sinh hoạt thiếu khoa học như ngày nay, tới năm 2020, 70% dân số thế giới mắc bệnh do nguyên nhân trên.
- Chất béo được nạp vào trong các bữa ăn để sản sinh năng lượng đảm bảo hoạt động của các tế bào trong cơ thể. Khi chúng ta lười vận động, các chất béo không được chuyển hoá và sử dụng hết sẽ tích tụ trong dạ dày, gây nên bệnh viêm dạ dày, đau dạ dày và lâu ngày sẽ dẫn tới bệnh ung thư dạ dày nguy hiểm.
- Vận động thể lực tạo con người một sức khỏe tốt, hạn chế được bệnh tật, kéo dài tuổi thọ. Đối với bệnh ung thư, nhiều nghiên cứu khẳng định vận động thể lực là yếu tố quan trọng góp phần phòng chống các bệnh ung thư.
Tình dục không an toàn gây bệnh ung thư cổ tử cung
- Ung thư cổ tử cung và các căn bệnh phụ khoa nguy hiểm đang trở thành vấn nạn với những người phụ nữ hiện đại. Những năm gần đây, số lượng phụ nữ mắc các bệnh trên ngày một tăng và đang dần trẻ hoá.
- Tình dục không an toàn được xem là có liên quan trực tiếp tới căn bệnh ung thư cổ tử cung nguy hiểm. Đó là con đường lây truyền virut HPV nhanh nhất, loại virut lây truyền qua đường tình dục gây nên các bệnh nguy hiểm của phụ nữ.
Lạm dụng rượu bia
- Đa số mọi người biết uống nhiều rượu, bia không có lợi cho sức khỏe nhưng ít người biết rằng nó cũng có thể làm tăng nguy cơ gây ung thư. Nó là nguyên nhân gây nhiều loại ung thư như ung thư miệng, họng, thanh quản, vú… Tỷ lệ mắc ung thư gan ở nam giới cao thứ 3 sau ung thư phổi và dạ dày mà nguyên nhân chính là do xơ gan vì sử dụng rượu bia quá mức.
Dinh dưỡng độc hại
- Chế độ ăn nhiều mỡ động vật, ít chất xơ làm tăng nguy cơ mắc ung thư đại-trực tràng và vú. Các chất bảo quản, nhuộm màu thực phẩm có nguồn gốc hóa học; chất trung gian chuyển hóa và sinh ra từ thực phẩm bị nấm mốc lên men cũng là nguyên nhân gây ra nhiều loại ung thư đường tiêu hóa như ung thư dạ dày, gan, đại tràng…
- Thị hun khói, cá muối, dưa muối, cà muối, nhất là dưa khú có nhiều muối nitrat, nitrit là các chất gây ung thư thực quản và dạ dày. Gạo và lạc là 2 loại thực phẩm dễ bị nấm mốc Aspergilllus flavus xâm nhiễm và tiết ra một loại chất độc là afatoxin gây ung thư gan nguyên phát.
Ô nhiễm môi trường
- Ở nước ta hóa chất bảo vệ thực vật, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ dùng phổ biến trong nông nghiệp là yếu tố nguy cơ gây ung thư vú và một số loại ung thư khác. Chất độc màu da cam cũng là yếu tố nguy cơ tiềm ẩn gây nhiều bệnh ung thư.
- Hóa chất sử dụng trong công nghiệp gây ra khoảng 2-8% trong tổng số các loại ung thư.
Các tác nhân vật lý
- Bức xạ ion hóa như tia X, các chất phóng xạ dùng trong y học và một số ngành khoa học có khả năng gây tổn thương gene và sự phát triển tế bào. Tác động của tia phóng xạ gây ung thư phụ thuộc vào tuổi, liều lượng tiếp xúc và cơ quan bị tiếp xúc. Cơ quan nhạy cảm với tia phóng xạ là tuyến giáp và tủy xương.
- Tia cực tím có trong ánh sáng mặt trời là tác nhân gây ung thư da. Những người thường xuyên phải làm việc ngoài trời thiếu phương tiện che nắng có nguy cơ bị ung thư da cao hơn người bình thường.
Tác nhân virus, vi khuẩn
- Virus viêm gan B là nguyên nhân gây ung thư gan nguyên phát. Virus gây u nhú ở người – HPV cũng là nguyên nhân gây đến 70% ung thư cổ tử cung ở phụ nữ. Virus này lây truyền qua đường tình dục.
- Vi khuẩn Helicobacter là loại vi khuẩn có vai trò quan trọng gây viêm loét dạ dày-tá tràng và ung thư dạ dày. Đây là một loại ung thư khá phổ biến ở Việt Nam.
Như vậy, ung thư không phải do một mà có rất nhiều nguyên nhân tùy theo mỗi loại ung thư. Hút thuốc và chế độ dinh dưỡng không hợp lý là 2 nhóm nguyên nhân quan trọng nhất, gây ra nhiều loại ung thư nhất. Hạn chế tiếp xúc với các tác nhân gây ung thư là biện pháp phòng bệnh hiệu quả, đơn giản và kinh tế nhất trong chiến lược phòng chống ung thư ở mọi quốc gia.
Trên đây là những thông tin do Vườn Thuốc Quý tổng hợp, chắt lọc từ nhiều nguồn khác nhau. Với mong muốn mang đến cho bạn đọc những thông tin hữu ích về “nguyên nhân gây ra bệnh ung thư”. |
Để lại một bình luận